‘Ze is op de wc,’ zegt mijn vrouw. En: ‘Ga even kijken of het wel goed gaat’.

Ik vind van mezelf dat ik dat geen probleem moet vinden. Gewoon het toilet inlopen en aan mijn 93-jarige moeder vragen of het een beetje wil lukken. Ik aarzel. ‘Ze is op de wc,’ zegt mijn vrouw nog een keer. Ik knik. En ik hoor mijn moeder. ‘Ik kom zo hoor!’

Mijn moeder heeft er lang over gedaan mij te leren mijn billen af te vegen. Ik kan het me zelfs nog herinneren – dat ik als dreumes vanaf het toilet riep dat ik klaar was. Als mijn moeder dan de wc in kwam, stond ik voorover gebukt op haar te wachten.

Ik sta in de deuropening van het toilet. Mijn moeder staat voorovergebogen. Met één hand leunt ze op de beugel, die voor de slecht ter been zijnde bewoners van het tehuis in alle wc’s zijn aangebracht. Met de andere hand houdt ze een wc-rol vast. Haar broek hangt rond haar enkels. Mijn ogen worden naar de luier getrokken die in de broek hangen. Mijn moeder draagt luiers. Dat was ik bijna vergeten.

‘Ik krijg mijn billen niet afgeveegd.’

Ik sta tegenover mijn moeder die haar billen niet krijgt afgeveegd. ‘Zal ik het even voor je doen?’ vraag ik. Misschien dat ze de paniek in mijn stem hoort, want ze schudt haar hoofd. Ondertussen probeert ze met de wc-rol – niet een stuk wc-papier, maar de hele rol – bij haar achterwerk te komen. ‘Ik krijg mijn billen niet afgeveegd,’ herhaalt ze. Ze heeft me nog geen moment aangekeken.

‘Alles goed hier?’ vraagt het meisje dat de kamer inwandelt. Ze draagt een badge met daarop een logo van het tehuis en kwam niks te vroeg. ‘Mijn moeder krijgt haar billen niet afgeveegd,’ zeg ik en doe meteen wat stappen terug, zodat de verzorgster kan doen wat mijn moeder niet kan en ik van mezelf zou moeten kunnen.

Wat ik dan weer wel kan: mijn moeder ondersteunen en zorgen dat ze stapje voor stapje weer voor haar stoel in de kamer terecht komt. En haar dan laten zitten. Het gaat bijna goed. Haar inmiddels schone en door luier en broek bedekte kont zakt op de leuning. ‘Nog iets naar rechts mam, dan zit je in de stoel.’ Ze laat zich zakken, zucht en beaamt dat ze inderdaad zin heeft in koffie.

Mijn vrouw schenkt de koffie in, doet er twee kuipjes melk en vier klontjes suiker in. Want mijn moeder was altijd al van veel melk en mierzoet. Dat is nog niet veranderd.