Columns > Lezen

Lezen

De bibliotheek mag niet verloren gaan, want mensen lezen steeds minder. En als ze al lezen, dan doen ze dat niet meer met boeken van de bieb. Dat bewijst maar weer hoe belangrijk de bieb is.

Zelfs als u bovenstaande alinea tien keer leest, snapt u er nog niks van. Lezen wordt immers niet populairder door mensen te bedelven onder boeken. En er worden niet meer boeken geleend door meer boeken uit te lenen. Toch is dat zo’n beetje hoe de directeuren van openbare bibliotheken denken en praten. Een week of wat geleden mocht ik een presentatie bijwonen van een biebbaas en die man wees zijn publiek er op hoe beroerd het is gesteld met de leesgewoonte van mensen in het algemeen en jongeren in het bijzonder. Het bracht hem tot de conclusie dat er dus een belangrijke functie is weggelegd voor de bibliotheek.

Dus?

Vanuit de zaal werd er geknikt. Iemand naast me mopperde over de hedendaagse jeugd. Die jongeren zitten maar achter computerschermen en doen via tablets de godganse dag iets onbestemds met leeftijdgenoten. Een kwalijke zaak.

Nee, dan lezen.

Met een computerspel is nog sprake van beeld, geluid en tekst en worden dus meerdere zintuigen geprikkeld. En met een computerspel zijn er tenminste nog mede- en tegenstanders en is er dus sprake van een soort van sociaal contact. Lezen is pure eenzaamheid. Wie leest, zondert zich af van de omgeving, laat zich indoctrineren door wat een schrijver kwijt wil en vermindert daarmee het eigen vermogen tot fantaseren.

Hartstikke gevaarlijk, lezen.

Van die kant had u het misschien nog niet bekeken. Dan lijkt u op de gemiddelde biebdirecteur. Die bekijken het ook zelden van kanten waar ze nog niet waren. Een leeshoek, een zitje en zo nu en dan een schrijver op bezoek – dat kunnen ze nog wel bedenken. Maar commerciële joint ventures met instituten die taallessen verzorgen, die analfabetisering bestrijden – ik kom ze nog niet veel tegen. Wat ik ook nog te weinig zie: de bibliotheek verplaatsen naar de locaties waar nog wel lezers zijn. En dan bedoel ik niet alleen de scholen, maar ook de koffiekamers van de aanleunwoningen voor senioren bij u in het dorp.

In een rapport over de bezuinigingen op bibliotheken las ik een verstandig advies: de bibliotheken moeten meer cultureel ondernemen. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ik zie de gemiddelde bibliothecaris nog niet zo snel een spannende nieuwe product-markt-combinatie bedenken. Ik zie ze nog eerder met Grand Theft* uit de bocht vliegen.

(*Dat is dus zo’n interactief, sociaal en meerdere zintuigen prikkelend computerspel)